A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Một vấn đề của thời đại, ít nhất là tại các quốc gia đã phát triển, đó là người ta thèm muốn được yên lặng mà lại chẳng thể tìm được điều đó. Tiếng gầm từ giao thông, tiếng bíp bíp không ngừng nghỉ của những chiếc máy điện thoại, những thông báo điện tử trên các chuyến tàu hay xe buýt, những màn hình TV ầm ầm tiếng ngay cả ở các văn phòng vắng người, chúng đều là những tiếng đập thình thình và gây sao nhãng. Loài người đã tự làm mình kiệt sức vì những tiếng ồn nên mới mong mỏi sự đối lập - cho dù là ở ngoài khu vực hoang dã, trên đại dương mênh mông hay ở những nơi ẩn náu chỉ dành riêng cho sự tĩnh tại và tập trung. Nhà sử học Alain Corbin, đã dành việc viết lách ở nơi ẩn náu của ông tại Sorbone. Còn Erling Kagge, một nhà thám hiểm Na Uy thì đã viết lại những ký ức khi ông ở vùng đất hoang phế thuộc Antarctica. Cả hai người đều đã cố trốn chạy qua những nơi ấy. Thế nhưng, cũng như ông Corbin đã chỉ ra trong cuốn "Lịch sử của tĩnh lặng", cũng chẳng còn nhiều tiếng ồn như trước kia nữa. Trước khi có lốp xe nén khí, đường phố ngập tràn các thanh âm chát chúa inh tai của những chiếc bánh xe gắn vòng kim loại cùng các loại móng ngựa đập rầm rầm lên lớp nền đá. Trước khi người ta tự nguyện cô lập mình bằng điện thoại di động, các chuyến tàu hỏa và xe buýt réo rắt đầy tiếng chuyện trò. Những người bán báo không lặng lẽ xếp chồng báo của mình, mà quảng cáo chúng bằng cách lên giọng cao nhất, to nhất, cũng như các sạp hàng bán quả sơ ri, hoa violet cùng cá thu tươi. Các rạp hát và nhà hát opera ngập đầy tiếng reo hò cổ vũ đầy hỗn loạn. Ngay cả ở các vùng nông thôn, nông dân cũng vừa làm các công việc nặng nhọc vừa sang sảng hát. Ngày nay thì họ không còn hát hò nữa rồi. Điều đã thay đổi không phải ở mức độ tiếng ồn người ta cũng hay kêu ca phàn nàn trong những thế kỷ trước, mà ở mức độ phân tán gây xao nhãng đã chiếm chỗ, ngăn trở sự tĩnh lặng thâm nhập vào. Điều này dần dần tạo nên một nghịch lý khác, bởi vì khi yên lặng tiến tới - như sâu trong một khu rừng thông, một nơi sa mạc trần trụi, hay ở một căn phòng đột nhiên trở nên trống trải - thì nó lại khiến người ta bất an, bồn chồn hơn là muốn chào đón sự im lặng ấy. Sự kinh sợ len lỏi vào trong; tai thì dỏng lên theo bản năng cố nghe bất cứ cái gì, cho dù đó là tiếng tách tách lửa cháy hay tiếng chim kêu, hoặc tiếng xào xạc lá cây, đều cứu cánh người ta khỏi sự trống trải chưa bao giờ biết đến này. Người ta muốn được yên tĩnh, nhưng không phải đến mức ấy. |